Cổ tức là thuật ngữ được sử dụng dày đặc trong thị trường chứng khoán. Và nếu bạn là người bắt đầu dấn thân vào thị trường tiềm năng này thì bắt buộc phải biết về khái niệm này. Vậy cổ tức là gì? Cách tính và phân loại cổ tức hiện nay ra sao?
I.Cổ Tức Là Gì?
Theo luật Doanh Nghiệp năm 2014, cổ tức là khoản lợi nhuận sau thuế trả cho mỗi cổ phần, được trả bằng tiền mặt hoặc các tài sản khác như cổ phiếu từ nguồn lợi nhuận còn lại của doanh nghiệp.
Dễ hiểu hơn, nếu bạn sở hữu cổ phiếu của công ty A, sau mỗi đợt công ty sẽ trích ra một phần từ khoản lợi nhuận sau thuế để trả cho bạn. Đó gọi là cổ tức.
II. Phân Loại Cổ Tức
Hiện nay, cổ tức được chi trả theo 4 kiểu là:
- Cổ tức bằng tiền mặt
- Cổ tức bằng cổ phiếu
- Chia trả cổ tức bằng cả hình thức tiền mặt và cổ phiếu
- Không chia (có thể công ty đang bù lỗ lũy kế hoặc đang bị lỗ)
III. Cách Tính Cổ Tức Theo Hình Thức Chi Trả
Công thức tính cổ tức được dựa trên hình thức chi trả, có nghĩa cổ tức trả bằng tiền mặt và cổ tức trả bằng cổ phiếu có cách tính khác nhau
1.Cách Tính Cổ Tức Trả Bằng Tiền Mặt
Cổ tức luôn được tính dựa trên mệnh giá gốc của cổ phiếu. Cũng theo quy định ở Việt Nam, mệnh giá gốc là 10.000 VNĐ.
Ví dụ: HND tiến hành chi trả cổ tức bằng tiền mặt là 16% có nghĩa nó là 16% của 10. 000 VNĐ tương đương 1.600 VNĐ chứ không phải 16% của giá trị cổ phiếu HNĐ.
2. Cách Tính Cổ Tức Bằng Cổ Phiếu
Vậy cổ tức bằng cổ phiếu là gì? Đó là việc công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu để trả cho các cổ đông thay vì tiền mặt. Với mục đích giữ lại tiền để tái đầu tư.
Cổ tức bằng cổ phiếu được tính là: Nếu công ty B chi trả cổ tức bằng cổ phiếu năm 2021 theo tỉ lệ 100:30 có nghĩa, nếu bạn đang có 100 cổ phiếu của công ty đó, bạn sẽ nhận được thêm 30 cổ phiếu. Lưu ý, giá cổ phiếu sẽ bị điều chỉnh.
3. Thuế Thu Nhập Cá Nhân Đối Với Người Nhận Cổ Tức
Theo quy định, cổ tức bằng cổ phiếu sẽ bị đánh thuế 5%. Điều đó có nghĩa, khi công ty trả cổ tức 1.000 đồng/cp thì bạn chỉ nhận về 950 đồng/cp. Đối với hình thức cổ tức bằng cổ phiếu cũng bị đánh thuế tương tự.
4. Cách Thức Trả Cổ Tức
- Cổ tức được thanh toán trong 6 tháng kể từ ngày kết thúc đại hội cổng đông thường niên.
- Các thông báo về việc chi trả cổ tức sẽ được gửi bằng các để đảm bảo đến cổ đông theo thông tin đăng ký, chậm nhất 15 ngày trước khi thực hiện trả cổ tức. Thông báo có đầy đủ nội dung:
- Tên công ty, địa chỉ trụ sở chính của công ty đó
- Họ, tên, nơi thường trú, quốc tịch, giấy chứng minh nhân dân, thẻ căn cước. hộ chiếu hay chứng thực cá nhân đối với cổ đông là cá nhân.
- Tên, mã số doanh nghiệp, quyết định thành lập, trụ sở chính của công đông nếu là tổ chức.
- Số cổ phần tương ứng với cổ đông cùng mức cổ tức, số cổ tức nhận được.
- Phương thức và thời gian trả cổ tức
- Tên, chữ ký của CTHĐQT, người đại diện hợp pháp của công ty.
Trong trường hợp cổ tức được trả bằng cổ phiếu, phía công ty phải làm các thủ tục trong việc chào bán cổ phiếu, đăng ký tăng vốn điều lệ tương ứng với giá trị của cổ phiếu dùng chi trả thành cổ tức trong 10 ngày tính từ ngày thanh toán cổ tức.
IV. Tại Sao Khi Chia Cổ Tức Thì Giá Lại Điều Chỉnh Giảm?
Người đầu tư mua cổ phiếu là một hình thức đầu tư để tạo ra lợi nhuận bằng cổ tức và tăng giá cổ phiếu. Thế nhưng, nếu ngược lại, nếu giá cổ phiếu không điều chỉnh giảm sau khi chia cổ tức. Có nghĩa Sau khi chia cổ tức, giá cổ phiếu sẽ được điều chỉnh giảm. Người đầu tư sẽ có xu hướng bán cổ phiếu sau khi đã được nhận cổ tức. Điều này làm mất can đối cung cầu cổ phiếu, làm tính thanh khoản cổ phiếu mất đi. Tăng sốc trước ngày chia cổ tức, giảm sốc sau ngày chia cổ tức. Đó là lý do bắt buộc giá cổ phiếu phải điều chỉnh giảm sau khi chia cổ tức theo đúng tỉ lệ nhận cổ tức.
Công Thức Cơ Bản Tính Giá Điều Chỉnh Khi Chi Trả Cổ Tức

Trong đó:
P’: Là giá cổ phiếu sau khi thực hiện trả cổ tức gồm: Cổ phiếu thưởng, Cổ tức bằng tiền, cổ phiếu phát hành thêm)
P: Giá cổ phiếu trước khi chia cổ tức
Pa: Là giá cổ phiếu phát hành thêm (dành riêng cho quyền mua ưu đãi)
a: Tỷ lệ cổ phiếu phát hành thêm dành cho quyền mua mua ưu đãi. Đơn vị tính %
b: Là phần tỉ lệ chia cổ phiếu thưởng và trả cổ tức bằng cổ phiếu. Đơn vị tính %
C: Cổ tức được tính bằng tiền.
V. Số Đợt Trả Cổ Tức Theo Năm Tài Chính
Theo luật tài chính, trong đại hội cổ đông thường niên sẽ chỉ công bố hình thức chia và tỉ lệ chia cổ tức trong năm tài chính mà thôi. Và dĩ nhiên, việc chia cổ tức ra làm bao nhiêu đợt hay thời gian danh sách cổ đông được chốt cùng thời gian trả lại do Hội đồng quản trị đưa ra. Thực tế cho thấy, mỗi năm các công ty sẽ trả cổ tức thành 1 hoặc 2 lần.
Tóm đi tóm lại thì mọi thứ chỉ là lý thuyết suông nếu ko bắt tay vào thực hành để hiểu rõ và chi tiết hơn. Một khóa học chứng khoán cơ bản mới giúp ích cho bạn nếu muốn trở thành tỉ phú trên thị trường chứng khoán.
